Wetgeving

Prostitutie in België

Update: Arbeidswet voor sekswerkers is een feit.

De arbeidswet voor sekswerkers onder contract werd door het parlement goedgekeurd op 2 mei 2024.

Dankzij deze wet zullen sekswerkers niet enkel als zelfstandige maar ook onder arbeidscontract kunnen werken. Op die manier kunnen ze toegang krijgen tot de sociale zekerheid: pensioen, werkloosheid, ziekteverzekering, gezinsbijslag en jaarlijkse vakantie. Tegelijk zorgt de wet ervoor dat sekswerkers op de werkvloer beschermd worden tegen de risico’s eigen aan de activiteit. 

Deze wet is een historische stap in de strijd voor sekswerkersrechten. België heeft hiermee als eerste in de wereld een wet die rekening houdt met de noden van sekswerkers op de werkvloer.

Wat zegt de nieuwe wet? 

De sekswerker krijgt extra werknemersrechten en de uitbater moet voldoen aan bepaalde verplichtingen. Let wel: deze arbeidswet geldt enkel voor wie een arbeidscontract voor sekswerk tekent, en niet voor zelfstandigen die freelance in een huis of op zelfstandige basis als escorte gaan werken. Het gaat ook enkel om fysieke seksuele contacten. Porno, striptease en webcam vallen dus niet onder deze wet. 

Het zal onmogelijk zijn om aan sekswerk onder contract te doen als student. Ook zal het niet mogelijk zijn om aan sekswerk te doen onder een interimcontract of als flexi-jobber. 

Welke extra bescherming krijgt een sekswerker? 

1. Sekswerkers hebben vijf vrijheden:             

  • Elke sekswerker heeft het recht een klant te weigeren.
  • Elke sekswerker heeft het recht een seksuele handeling te weigeren.
  • Elke sekswerker heeft het recht een seksuele handeling eender wanneer te onderbreken.
  • Elke sekswerker heeft het recht een seksuele handeling op de manier uit te voeren waarop die dat wenst.
  • Indien er gevaren zijn voor de veiligheid van de sekswerker, mag die weigeren achter een raam plaats te nemen of reclame te maken.

Indien een sekswerker beroep doet op één van deze rechten, is de sekswerker beschermd tegen ontslag of tegen andere negatieve acties van de werkgever. 

2. Sekswerkers mogen op eender welk moment beslissen om een eind te maken aan hun contract, zonder vergoeding of zonder dat de sekswerker verplicht kan worden een opzegtermijn presteren.

3. Wanneer sekswerkers vrijwillig een eind maken aan hun contract, verliezen ze hun recht op een werkloosheidsvergoeding niet. 

Welke verplichtingen voor werkgevers?

De werkgever moet een erkenning aanvragen en komt daarvoor in aanmerking indien die:

1. een maatschappelijke zetel of filiaal in België heeft. 

2. niet eerder veroordeeld is voor bepaalde misdrijven, waaronder seksuele misdrijven, mensenhandel of prostitutiemisdrijven, …. Klik hier voor een volledige lijst. Ook de leidinggevenden of het toezichthoudend personeel mag niet veroordeeld zijn voor misdrijven die op deze lijst voorkomen. 

Na de erkenning:  

1. Tijdens de seksuele dienstverlening is altijd een (interne of externe) referentiepersoon bereikbaar voor de sekswerkers die op dat moment aan het werk zijn. 

2. Elke kamer waar seksuele diensten plaatsvinden zijn uitgerust met een alarmknop. Indien diensten buiten de inrichting plaatsvinden, zorgt de werkgever voor een mobiele alarmknop. 

3. Vakbonden, welzijnsorganisaties voor sekswerkers en de professionele organisatie van sekswerkers hebben steeds toegang tot de werkplek. Sekswerkers zijn niet verplicht om op het aanbod van de organisaties in te gaan. 

Wat moet er nog beslist worden?

Deze wet bepaalt het kader waarbinnen sekswerk onder een arbeidscontract mogelijk is. Voor enkele concrete en praktische zaken zijn nog koninklijke besluiten nodig. Het gaat over de uitwerking van de erkenningsprocedure, zaken rond de afmetingen en hygiëne van de kamer en het aanduiden van een bemiddelingsdienst die kan tussenkomen als een sekswerker veelvuldig gebruik maakt van het recht een klant, seksuele handeling,... te weigeren.

Wat met de anonimiteit? 

Veel sekswerkers zijn bang voor een verlies van hun anonimiteit of zijn bang dat ze hun kansen op een andere toekomstige job kwijtspelen wanneer hun contract melding maakt van sekswerk. Zoals de plannen er nu voorstaan, wordt de anonimiteit van sekswerkers gegarandeerd. Sekswerkers zullen kunnen werken onder horecacontracten die geen melding maken van sekswerk. 

 

Update: Sinds 1 juni 2022 is sekswerk gedecriminaliseerd. Dit betekent dat heel wat activiteiten in verband met sekswerk niet langer strafbaar zijn. 

In België is prostitutie niet verboden. Dat was al zo onder de vorige wetgeving. Personen die seksuele diensten verlenen zijn dus niet strafbaar. Er is wel een wettelijke minimumleeftijd om aan de slag te gaan als sekswerker. Deze is 18 jaar. Werken als minderjarige in de prostitutie is dus niet toegelaten.

De persoon die de seksuele diensten ontvangt is de klant. Als klant ben je in België niet strafbaar, zolang de betrokken sekswerker meerderjarig is. De klant moet zich wel houden aan de afspraken tussen sekswerker en klant. Wanneer een klant zich niet houdt aan de afspraken, kan hij aangeklaagd worden voor aantasting van de seksuele integriteit of verkrachting. 

Prostitutie in België is niet verboden wanneer de betrokken personen ouder zijn dan 18 jaar. Noch de sekswerkers, noch de klanten zijn dan strafbaar. 

Tot 1 juni 2022 was iedereen die geld verdiende aan het sekswerk van een ander strafbaar: de persoon die een raamprostitutiepand verhuurt, de eigenaar van een erotisch massagesalon, de chauffeur van een escorte, een boekhouder,…. Er bestond echter een gedoogbeleid, waardoor in praktijk deze feiten niet vervolgd werden. De prioriteiten van politie en parket lagen bij het bestrijden van mensenhandel en uitbuiting. Toch werd dit gedoogbeleid nooit uitgeschreven, waardoor het onvoldoende zekerheid bood voor wie zich bezighield met de (bonafide) organisatie van sekswerk.

Door de decriminalisering zal het in principe mogelijk worden om arbeidscontracten af te sluiten voor sekswerk. Er moet nog verdere wetgeving worden uitgewerkt vooraleer dit ook in de praktijk zal kunnen.

Door de wetswijziging kunnen zelfstandige sekswerkers nu beroep doen op derden om hen bij te staan (chauffeur, boekhouder, verzekeringsmaatschappij, bank, ….). Deze riskeren namelijk niet langer vervolging voor hun hulp.

Mensenhandel blijft uiteraard wel strafbaar en een prioriteit voor politie en parket.

Voor de wetswijziging was elke vorm van reclame voor sekswerk verboden. Nu is het toegelaten voor sekswerkers om reclame te maken voor hun eigen seksuele diensten. Dit mag achter het raam van het pand waar ze aan het werk zijn. Dit mag ook online, maar enkel op websites of fora die specifiek gericht zijn op (reclame voor) sekswerk. Het idee daarachter is dat mensen die geen reclame voor sekswerk willen zien, deze niet per ongeluk kunnen tegenkomen op het internet.

Seksadvertentiewebsites worden toegelaten, wanneer zij zich aan bepaalde voorwaarden houden. Er is nog meer nieuwe wetgeving nodig om deze voorwaarden te bepalen. Tot deze er is, blijven de seksadvertentiewebsites in principe strafbaar, maar zullen deze – net zoals vroeger – gedoogd worden.  

Alle andere vormen van reclame blijven verboden. Dat betekent dat de eigenaar van een erotisch massagesalon of een privéhuis geen reclame mag maken, aangezien hij/zij dan geen reclame maakt voor zijn eigen seksuele diensten.

Prostitutie op gemeentelijk niveau

Omdat er lang geen nationale wetgeving was, hebben een aantal steden en gemeenten in België lokale reglementen uitgewerkt voor prostitutie op hun grondgebied. Dit kan aan de hand van Artikel 119bis van de Nieuwe Gemeentewet.

Steden en gemeenten treffen maatregelen voor prostitutie om de openbare orde, rust en veiligheid te bewaken. Door prostitutie te kanaliseren, wil de lokale overheid deze in beeld brengen om ze zo te kunnen controleren. In de praktijk zien we bijvoorbeeld afgebakende zones waar prostitutie kan plaatsvinden. We denken aan het Antwerpse Schipperskwartier of aan de Gentse raambuurt.

Elke gemeente heeft zijn eigen vervolgingsbeleid. Zoals reeds vermeld kan de gemeente prostitutie enkel regelen via hun lokale bevoegdheden. Zo kunnen ze wel sancties of verorderingen opstellen teneinde de openbare rust en veiligheid te bewaken. Dit kan zich vertalen in versterkte politie aanwezigheid in raambuurten of door controles uit te voeren in bars en clubs. Sommige plaatselijke overheden weren prostitutie uit hun gemeente en sluiten panden waar prostitutie plaatsvindt. 

Ook in de privéhuizen of bij alleenwerkende sekswerkers komen regelmatig ordediensten over de vloer. Zij voeren bijvoorbeeld controles uit tegen zwartwerk of identiteitscontroles teneinde illegale werknemers op te sporen.

Deze bevoegdheden voor de gemeenten blijven bestaan, ook na de wetswijziging.

Lokaal prostitutiebeleid in Antwerpen

De stad Antwerpen heeft sinds het jaar 2002 een prostitutiebeleid.

De stad Antwerpen streeft hiermee drie doelen na: Veiligheid, leefbaarheid voor de buurt en gezonde werkomstandigheden voor de sekswerkers.

Meest zichtbaar is de (gedoog)zone raamprostitutie. In het Antwerpse Schipperskwartier is raamprostitutie mogelijk, geregeld via het politiereglement stad Antwerpen. Straatprostitutie is verboden in heel de stad. Seksuitbatingen, zoals privéhuizen of erotische massagesalons worden strikt gecontroleerd. Binnen de Antwerpse politie controleert een speciaal prostitutieteam de naleving van dit politiereglement.

Villa Tinto, een gebouw waar je ramen voor prostitutie kan huren, ligt in het Schipperskwartier. Het heeft een grote naamsbekendheid, toch is Villa Tinto slechts een van de gebouwen in de raambuurt. Het heeft géén verdere banden met de stad Antwerpen.

 Lokaal prostitutiebeleid in Gent

De stad Gent heeft in 2015 voorwaarden vastgelegd voor uitbating van raamprostitutiepanden. Door middel van dit politiereglement wil de stad de raamprostitutie beheersbaar en controleerbaar houden, de veiligheid en leefbaarheid van de buurt verhogen en de werkomstandigheden van de prostituees verbeteren.

Raamprostitutie wordt alleen gedoogd in bepaalde straten van de Zuidbuurt, o.a. het 'Glazen straatje' en op de Kortrijksesteenweg.Het is specifiek voor Gent dat raamprostitutie beschouwd wordt als horeca en dat de uitbater/uitbaatster met de sekwerker een dienstercontract moet afsluiten zoals in een café. Het is verplicht om iedereen die in dienst treedt of uit dienst gaat aan te geven bij de lokale politie - team Meprosch - dat toezicht houdt op de naleving van het politiereglement.

Het team Meprosch voert ook controles uit in andere prostitutiegelegenheden in de stad zoals privéhuizen en massagesalons.

Heb je vragen?

Voor algemene vragen, voor een bezoek van de dokter op je werkplek, voor sociale hulp...
Antwerpen
03 293 95 91
maandag09.00 - 17.00dinsdag09.00 - 17.00woensdag09.00 - 17.00donderdag13.00 - 17.00vrijdag09.00 - 17.00
Gent
09 233 47 67
maandag/dinsdag13.00 - 17.00woensdag/donderdag13.00 - 17.00vrijdag10.00 - 14.00
Hasselt
011 33 30 58
maandag10.00 - 14.00dinsdag/woensdag/donderdag10.00 - 14.00vrijdag10.00 - 14.00
Kies iemand uit ons team om te contacteren via SMS, Whatsapp of Signal
Antwerpen
Verversrui 3
2000 Antwerpen
Kaart

Doktersconsultatie zonder afspraak: maandag en donderdag van 14:00 tot 16:00

Doktersconsultatie op afspraak:

maandag/dinsdag/woensdag10.00 - 12.0018.00 - 20.00donderdag/vrijdag10.00 - 12.00

Voor algemene vragen en sociale hulp:

maandag09.00 - 17.00dinsdag09.00 - 17.00woensdag09.00 - 17.00donderdag13.00 - 17.00vrijdag09.00 - 17.00

Gent
Brabantdam 100B
9000 Gent
Kaart

Doktersconsultatie op afspraak:

maandag/dinsdag/woensdag/donderdag/vrijdag11.00 - 13.00

Voor algemene vragen en sociale hulp:

maandag/dinsdag13.00 - 17.00woensdag/donderdag13.00 - 17.00vrijdag10.00 - 14.00

Hasselt
Ertbeekstraat 34
3500 Hasselt
Kaart

Doktersconsultatie op afspraak:

maandag10.00 - 12.00dinsdag/woensdag/donderdag/vrijdag/

Voor algemene vragen en sociale hulp:
Via telefoon of op afspraak

×

      Deze website maakt enkel gebruik van functionele en analytische cookies. Die geven géén informatie door aan sociale media of aan andere sites. Met die cookies werkt de website vlotter, zo onthouden we bijvoorbeeld in welke taal je de website bezoekt. Ook weten we welke pagina’s op violett.be het meest gelezen worden en welke het minst. Lees ons Cookiebeleid als je hier meer over wil weten.